پروژه TCP " توسعه ظرفیت مدیریت پایدار منابع خاک در منطقه NENA برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار (SDG)"
این پروژه با اولویت «کشاورزی پایدار زیست محیطی و هوشمند به اقلیم» کمک خواهد کرد
کشورهای عضو توسعه ظرفیت مدیریت پایدار منابع خاک در منطقه NENA برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار (SDG) به شرح ذیل می باشد: جمهوری عربی مصر، پادشاهی اردن هاشمی، جمهوری اسلامی ایران، پادشاهی مراکش، جمهوری لبنان، جمهوری عراق، جمهوری سودان، جمهوری تونس، جمهوری یمن، کرانه باختری و نوار غزه، سلطان نشین عمان، جمهوری عربی سوریه
توجیه پروژه:
در منطقه NENA، بیشترین میزان تخریب زمین های زراعی مربوط به کشورهای شمال آفریقاست: الجزایر (۹۳ درصد)، مراکش (۶۹ درصد)، تونس (۶۹ درصد) و مصر (۱۰ درصد). منطقه فرعی شرقی (ایران، عراق، اردن، لبنان، سودان و سوریه) بخشی از منطقه NENA است که بیشتر تحت تأثیر تخریب زمین قرار دارد (FAO، ۲۰۰۴). میزان تخریب در کشورهای خاورمیانه به این شرح است: عراق (۷۲ درصد)، سوریه (۷۰ درصد)، عمان (۵۰ درصد)، قطر (۲۵ درصد) و بحرین (۲۰ درصد). تخریب خاک، به ویژه در زمین های کشاورزی و مراتع، تهدیدی واقعی برای تمام کشورهای منطقه است و محدودیت عمدهای را برای تأمین مواد غذایی ایجاد میکند. تهدیدهای اصلی مربوط به ظرفیت خاک که مانع خدمات اکوسیستمی در بیشتر کشورهای NENA میگردند عبارتند از: شوری خاک، فرسایش آب و باد، از بین رفتن پوشش گیاهی و کربن آلی خاک، آلودگی خاک در اثر استفاده بیش از حد از کودها و سموم دفع آفات، تخریب فیزیکی خاک (از جمله فشردگی و پوسته پوسته شدن سطح زمین) و شهرنشینی.
این پروژه بر اساس نیاز به درک بهتر شرایط خاک در منطقه NENA و تاثیرات مدیریت پایدار خاک (SSM) برای افزایش ظرفیت ذخیره آب و خاک و بررسی شوری خاک تنظیم شده است. این پروژه با پرداختن به مسائل فنی و مهم بخش کشاورزی، برنامه ها و ابتکارهای دولت را با پشتیبانی فنی و ظرفیت سازی انسانی حمایت میکند. در این راستا پروژه پیشنهادی، از دو تغییر الگو حمایت میکند. مورد اول مربوط میشود به توزیع فناوریای که به مسائل محلی میپردازد و در عین حال تکنیکهای کشاورزی پایدار را نیز در برمیگیرد. مورد دوم تغییر در چارچوبهای سازمانی است، به عنوان مثال همگرا و چند ذینفع و چند بخشی که یک تغییر SEA (تغییر گسترده) را ایجاد میکند و مدلی را برای یکپارچگی و همکاری در اختیار کشورها و در نهایت منطقه قرار میدهد
نتایج مورد انتظار:
۱. جمعآوری اطلاعات موجود در زمینه شرایط خاک در منطقه از جمله: شوری خاک، فرسایش خاک ( با تمرکز بر فرسایش باد و طوفانهای شن و گرد و غبار)، آلودگی خاک، کاهش حاصلخیزی و ترسیب احتمالی کربن خاک
۲. تهیه نقشههای موضوعی ملی و استخراج آمار با راهنمایی برنامه جهانی مشارکت خاک(GSP). GSP جلسات آنلاین و از راه دور را پشتیبانی و هماهنگی برگزار خواهد کرد. استفاده از تصاویر ماهوارهای در اولویت خواهد بود.
۳. جمعآوری و تدوین مطالعات موردی در خصوص ارزیابی چالشهای اصلی موجود در زمینه خاک و تلاشهای ملی برای بهبود مدیریت پایدار خاک. مشاوران ملی همچنین از نتایج فعالیتهای خود برای بررسی یا تهیه برنامههای عملیاتی ملی با موضوع خاک یا سیار موضوعات مرتبط استفاده خواهند کرد.
۴. برگزاری کارگاه آموزشی یا وبینارهای مجازی محلی برای افزایش آگاهی ذینفعان از جمله سیاستگذاران در زمینه وضعیت خاک در NENA و استفاده از ابزارهای موجود برای حفظ و پایداری مدیریت آنها
۵. یک سری وبینارهای منطقهای (حداقل ۳مورد) در مورد ارزیابی، نظارت و مدیریت شوری و فرسایش خاک تحت نظارت GSP و RNE، برگزار میشود. این آموزشها به منظور هماهنگی اقدامات و بهبود مشارکت میان کشورهایی که با مسائل فرسایش خاک روبرو بوده و دارای خاکهای آسیبدیده از نمک هستند، انجام خواهد شد.
۶. کارگاههای آزمایشگاهی منطقهای تحت چارچوب شبکه جهانی آزمایشگاهی خاک (GLOSOLAN)، برای منطقه NENA)) (NENALAB) برگزار میشود.
پایداری نتایج:
این پروژه به پایداری محیط زیست کمک میکند زیرا باعث بهبود عملکردهایی میشود که کیفیت خاک را در طولانی مدت حفظ و بهبود میبخشند و ظرفیت خاکها را برای رفاه حال و آینده مردم بالا میبرند. با پرداختن به شوری خاک و تخریب فیزیکی خاک ( دو مورد از مهمترین موضوعات تأثیرگذار بر خاک در منطقه NENA)، این پروژه برای تعداد زیادی از سهامداران مفید خواهد بود. این مزایا شامل امنیت غذایی و تغذیه و همچنین امنیت آب در مناطق شهری میگردد.